Ζακαα: φορος η ελεημοσυνη; (απαντηση στον Κυριακο Πατραγα)

Άχμαντ Ελντίν

بـسـم الله والحـمـد لله والـصلاة والـسـلام عــلى رسـول الله، وبـعـد

Σε ένα παλιό μου άρθρο είχα γράψει για τους πολέμιους του Ισλάμ και συγκεκριμένα για αυτούς που παρουσιάζονται ως «Ισλαμολόγοι», «αραβολόγοι» και γενικά τους ψευτο γνώστες του Ισλάμ ότι «έχουν μεγάλη ανάγκη για Ισλαμική θεολογική παιδεία. Έχουμε μπουχτίσει με τους διάφορους αραβολόγους και αναλυτές γεωπολιτικών να παρουσιάζονται στην Δύση ως ειδικοί περί Ισλάμ» {πηγή}. Ένας από αυτούς είναι και ο Κυριάκος Πατραγάς.

Ο Πατραγάς παρουσιάζεται ως «Διδάκτωρ» Ισλαμικού δικαίου. Όμως μόνο διδάκτωρ δεν μπορεί να θεωρηθεί απο το βιογραφικό του καθώς παρατηρούμε ότι η διατριβή του ήταν στην «γενετήσια παραβατικότητα στο Ιουστινιανό και το Ισλαμικό δίκαιο». Κάτι πάρα πολύ συγκεκριμένο. Χωρίς αμφιβολία λοιπόν, το «Διδάκτωρ Ισλαμικού δικαίου», είναι ένας υπερβολικός χαρακτηρισμός για το σύνολο της Ισλαμικής νομολογικής επιστήμης (φίκχ). Είμαι σίγουρους ότι ο Πατραγάς το γνωρίζει αλλά σίγουρα δεν επιθυμεί να το διορθώσει μιας και απευθύνεται σε αμαθείς περί Ισλάμ που τον βλέπουν ως λόγιο του Ισλαμικού δικαίου. Βολεύει πολύ.

Πάντα με βάση το βιογραφικό του μπορούμε να τον πούμε ερευνητή, αναλυτή, μελετητή, συγγραφέα, ακόμα και Ισλαμολόγο αν θέλει (έχοντας πάντα στο νου τι σημαίνει πραγματικά όταν ένας μη Μουσουλμάνος πολέμιος του Ισλάμ μιλά για το ίδιο το Ισλάμ διαστρεβλώνοντας το). Σε καμία όμως περίπτωση δεν έχουμε έναν «Διδάκτωρ» Ισλαμικής Νομολογίας.

Όλα αυτά τα συμπεράσματα προέρχονται με βάση το πτυχίο του και την διδακτορική του διατριβή; Φυσικά και όχι. Στη συνέχεια θα εξετάσουμε αυτά που λέει και «διδάσκει» περί Ισλάμ, όπως θα δούμε παρακάτω, και θα στηρίξουμε τα προαναφερθέντα.

Ζακάα: φόρος η ελεημοσύνη;

Ο Κυριάκος Πατραγάς έχει πέσει σε τραγικά λάθη περί Ισλαμικής νομολογίας. Είναι αδύνατον να τα αριθμήσουμε όλα έτσι όπως προκύπτουν από τα βιβλία, τα άρθρα και τις ομιλίες που έχει γράψει η παραδώσει κατά καιρούς. Θα αρκεστώ, προς το παρόν, σε ένα μόνο Ισλαμικό νομολογικό ζήτημα που ανέφερε, την Ζακάα. Με αυτόν τον τρόπο είναι υπέρ αρκετό να αποδειχτεί η αστοχία του Πατράγα και το πόσο αδαής είναι περί Ισλαμικού Δικαίου.  

Τι είναι η Ζακάα; Είναι πυλώνας του Ισλάμ. Συγκεκριμένα ορίζεται ως υποχρεωτική ελεημοσύνη. Το να πληρώνεις ετησίως 2.5% από τα χρήματα που αποθηκεύεις προς τον αδύνατο, φτωχό, και σε οποιονδήποτε έχει ανάγκη. Βασική προϋπόθεση είναι αυτά τα λεφτά (τα αποθηκευμένα) να περάσει ένας χρόνος αποθήκευσης τους για να χρησιμοποιηθούν για ελεημοσύνη. Ο πυλώνας αυτός έχει προϋποθέσεις, υπολογισμούς και εξαιρέσεις. Καταγράφεται ως σημαντική υποχρέωση του κάθε Μουσουλμάνου και συνδέεται με την λατρεία που αποδίδει προς τον Ύψιστο.

Έτσι λοιπόν, με σύντομο τρόπο, ορίζεται η Ζακάα από το Κοράνι, την Προφητική παράδοση (Σούννα), και έτσι κατανοήθηκε από τους πρώτους ενάρετους Μουσουλμάνους (Σάλαφ) όπως θα δούμε και στη συνέχεια.

Ο «Διδάκτωρ» όμως μας πληροφορεί ότι η λέξη Ζακάα είναι «ελληνικοτάτη λέξη» και δεν πρόκειται για ελεημοσύνη αλλά για φόρο προς τον Μουσουλμάνο ηγέτη (Χαλίφη). Ο Πατραγάς κάνει ένα βήμα παραπάνω προσπαθώντας να το συνδέσει με το οθωμανικό «Χαράτσι». Ακολουθεί ένα μέρος της ομιλίας – παράδοσης του για το θέμα της Ζακάα:

Το συγκεκριμένο ηχητικό που ακούσατε είναι ένα κομμάτι από μια παράδοση του. Τα λάθη, οι αστοχίες, οι νομολογικές διαστρεβλώσεις και η ασχετοσύνη που επιδεικνύει καθ’όλη την διάρκεια της παρουσίασης είναι πραγματικά αμείλικτη. Ο Πατραγάς εκμεταλλεύεται την αμάθεια του κοινού του και τους εξαπατά, η ο ίδιος είναι αμαθής με αποτέλεσμα να προσφέρει αμορφωσιά αντί για μόρφωση. Τρίτο σενάριο δεν νομίζω να υπάρχει. 

Η λέξη Ζακάα δεν είναι ελληνική λέξη αλλά Αραβική η οποία σημαίνει «εξαγνισμός», «ανάπτυξη» και «ευλογία». Η έννοιες αυτές σχετίζονται με την φύση της πρακτικής αυτής διότι όταν δίνεις από την περιουσία σου στον φτωχό και σε αυτόν που έχει ανάγκη τότε ο Ύψιστος εξαγνίζει την περιουσία σου, την αναπτύσσει και την ευλογεί. {Λίσαν αλ Άραμπ, τόμος 14, σελ.358}

Η λέξη Ζακάα επίσης δεν είναι φορολογία όπως άστοχα ανέφερε ο Πατραγάς αλλά ελεημοσύνη. Αυτό πέρα που απορρέει γλωσσολογικά όπως είδαμε παραπάνω, διότι η λέξη Ζακάα δεν σχετίζεται με κανένα είδος φορολογίας, είναι κάτι το ξεκάθαρο από τις Ισλαμικές πηγές (Κοράνι και αχαντίθ) ως βοήθημα προς τον φτωχό.

Για ποιο λόγο όμως δεν είναι φορολογία αλλά ελεημοσύνη;

1) Ο φόρος στην αραβική είναι «νταράημπ» ضريبة και όχι Ζακάα{Δρ. Ράμζι Μουνίρ αλ Μπααλμπάκι, στο Αλ Μαουριντ, σελ. 1206}

2) Το Κοράνι περιγράφει την Ζακάα ως υποχρεωτική ελεημοσύνη (Κοράνι 9:60,103) καθώς επίσης η συναίνεση των λογίων ερμηνευτών του Κορανίου (Μουφασιρήν) ουδέποτε το κατανόησαν διαφορετικά, από τους πρώτους Μουσουλμάνους μέχρι και τους μεταγενέστερους {Ταφσίρ Ίμπν Καθίρ, τόμος 4, σελ.452,508}

3) Ο φόρος καταβάλλεται στο δημόσιο για την κατασκευή δημόσιων έργων ενώ η Ζακάα προορίζεται για τον φτωχό και για αυτόν που έχει ανάγκη. Απαγορεύεται τα χρήματα αυτά (της Ζακάα) να αποθηκευτούν για το κρατικό ταμείο (μπάητ ουλ μαάλ) – {Φατάουα αλ Λάτζνα αντ-Ντααημα, τόμος 9, σελ.285}.

4) Η φορολογία στο Ισλάμ, αυτή καθεαυτή, είναι χαραάμ (αμαρτία). Ανήκει στα μεγάλα αμαρτήματα και ο εφοριακός που εισπράττει φόρο από τον πολίτη προειδοποιείται ότι δεν θα εισέρθει στον Παράδεισο. (δες εδώ στην σχετική παράδοση ).

Κατά την γνώμη του «Διδάκτωρ» η Ζακάα είναι φορολογία και όχι ελεημοσύνη διότι είναι κάτι το υποχρεωτικό που πρέπει να καταβάλεις. Η ελεημοσύνη (σάντακα), μας λέει, ότι είναι εθελοντική. Η μη Ισλαμική επιχειρηματολογία όμως του Πατραγά είναι άκυρη υπό το φως του Κορανίου όπως δείξαμε παραπάνω, και όχι μόνο. Το Κοράνι ορίζει ως υποχρέωση την «Σάντακα» στους πιστούς και σε όλα τα ερμηνευτικά έργα των κλασσικών Ουλεμά (λογίων) τιτλοφορούνται τα συγκεκριμένα εδάφια ως «η υποχρέωση να δοθεί Ζακάα». Κατ’επέκταση λοιπόν ακυρώνεται και η λάθος τοποθέτηση του ότι η Ζακάα προορίζεται για τον Χαλίφη. Στα ίδια τα Κορανικά εδάφια (9:60) η υποχρεωτική αυτή Σάντακα (Ζακάα) δίνεται σε συγκεκριμένους ανθρώπους όπως καταγράφει με λεπτομέρεια το εδάφιο: «οι ελεημοσύνες είναι για τους φτωχούς κι όσους έχουν ανάγκη, γι’ αυτούς που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση τους, γι’ αυτούς που οι καρδιές τους συμφιλιώθηκαν (πρόσφατα με το Ισλάμ) για την απελευθέρωση την δούλων (και των αιχμαλώτων), για εκείνους που συνέβαλαν με χρήμα και δανείστηκαν για να συμφιλιώσουν ανάμεσα στους ανθρώπους, για τους (μοχθούντες), για το έργο του ΑΛΛΑΧ και για τους οδοιπόρους.(Αυτή είναι η μια) διαταγή απ’ τον ΑΛΛΑΧ. Κι ο ΑΛΛΑΧ είναι Παντογνώστης, Πάνσοφος» {Κοράνι 9:60}

Να τονίσουμε ότι στο Ισλάμ υπάρχει και η εθελοντική ελεημοσύνη που την αποκαλούμε γενικά ως Σάντακα. Η λέξη όμως αυτή στα Κορανικά χωρία που παραθέσαμε κατανοείται ως Ζακάα. Συνεπώς, όπως τοποθετούνται και οι Ουλεμά, έχουμε την υποχρεωτική Σάντακα η οποία είναι η Ζακάα και την εθελοντική Σάντακα η οποία δεν θεωρείται Ζακάα. Η μια έχει προϋποθέσεις και υποχρεώσεις ενώ η δεύτερη όχι (δηλ. όσα θέλεις δίνεις και όποτε θέλεις)

Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι:                                                     

Δεν υπάρχει καμία μαρτυρία ότι η Ζακάα κατανοήθηκε από τον Προφήτη και από τους Σαχάμπα (οπαδούς/μαθητές του Προφήτη) ως  φορολογία (η φορολογία είναι χαραάμ) και ουδέποτε δόθηκε στο Ισλαμικό δημόσιο. Η Ζακάα είναι για τους φτωχούς και αυτούς που έχουν ανάγκη καθώς επίσης και για άλλες κατηγορίες ατόμων όπως ορίζεται από το Κορανικό εδάφιο.

Το παρόν άρθρο καταπιάστηκε αποκλειστικά με την δήλωση του Κ. Πατραγά που αφορά την Ζακάα οπου την παρουσιάζει λανθασμένα ως φορολογία (όχι ελεημοσύνη) και ότι πρέπει να αποδοθεί στον Χαλίφη. Στο ηχητικό των 4 λεπτών γίνονται περισσότερα λάθη περί Ζακάα και πολλά περισσότερα σε όλη του την ομιλία (για παράδειγμα στο ζήτημα της Ζακάα της γης, τα ποσοστά που πρέπει να δοθούν με βάση το πότισμα της κτλ). Δεν μπήκα στην διαδικασία της αναίρεσης για αυτές τις λεπτομέρειες διότι το άρθρο θα γινόταν επιπλέον εξαντλητικό και κουραστικό. Όμως από την στιγμή που ξεκαθαρίσαμε ότι η Ζακάα είναι ελεημοσύνη, και όχι φορολογία, και βάλαμε στην θέση τους ορισμένα κομβικά σημεία για αυτόν τον εξαιρετικό πυλώνα του Ισλάμ που οι πολέμιου θέλουν να υποβιβάσουν, τότε ιν σα Αλλάχ, είμαστε σε θέση σε μελλοντικά άρθρα να αναιρέσουμε και τις μικρές άστοχες λεπτομέρειες του «Διδάκτωρ του Ισλαμικού δικαίου».

وصلى الله وسلم وبارك على نبينا محمد



Categories: ΑΠΑΝΤΩΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Tags: , , , ,

Discover more from Το Ορθόδοξο Ισλάμ με Ορθόδοξη Κατανόηση

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading