Άχμαντ Ελντίν
بـسـم الله والحـمـد لله والـصلاة والـسـلام عــلى رسـول الله، وبـعـد
Το να παρακαλάς, να ικετεύεις και να καλείς για βοήθεια είναι μορφή λατρείας. Και σαν μορφή λατρείας πρέπει να αποδίδεται μόνο στον Ύψιστο και σε κανέναν άλλον.
ο Προφήτης صلى الله عليه وسلمείπε: «Η επίκληση είναι (η ουσία της) λατρεία» {Άμπου Νταούντ 1479, Ατ Τιρμιδί 3372}
Όταν καλείς άλλον για βοήθεια και ικετεύεις για τις ανάγκες σου, είτε το συνειδητοποιείς είτε όχι, τον λατρεύεις. Διαβάζουμε στο Κοράνι:
«Και όταν επιβιβαστούν στο καράβι (για ταξίδι στη θάλασσα) επικαλούνται τον Αλλάχ αφοσιωμένοι με ειλικρίνεια προς Αυτόν. Όταν όμως τους σώσει (αποβιβάζοντας τους) στη στεριά, να τους, που δίνουν μερίδιο σε άλλες ψεύτικες θεότητες» {Κοράνι 29:65}
Βλέπουμε λοιπόν πως στο Κορανικό εδάφιο αυτό συνδέεται η βοήθεια που καλούμε (και γενικά που ζητά ο άνθρωπος) με την λατρεία. Διαβάζουμε ακόμα:
«Κι αν σας πιάσει το κακό (το κίνδυνο) στη θάλασσα, αυτούς που επικαλείστε – εκτός του Ιδιου Εκείνου -δεν μπορούν να σας σώσουν και χάνονται. Όταν όμως σας σώσει (ο Αλλάχ) – (επαναφέροντας σας) στη στεριά, απομακρύνεστε (τότε) απ’ Αυτόν. Πολύ αχάριστος είναι ο άνθρωπος!» {Κοράνι 17:67}
Ο μεγάλος ερμηνευτής και σχολιαστής του Κορανίου, ο Ιμάμης Ίμπν Καθίρ, μας εξιστορεί και ένα γεγονός σχετικά με αυτό το εδάφιο. Ο Ίκριμα Ίμπν Άμπου Τζάχλ, πριν ασπαστεί το Ισλάμ, σκέφτηκε καθώς ταξίδευε με καράβι και μόλις έπιασε μεγάλη τρικυμία είπε: «Εάν κανένας δεν μπορεί να με σώσει στην θάλασσα, εκτός από τον Αλλάχ, τότε χωρίς καμία αμφιβολία κανείς δεν μπορεί να με σώσει στην στεριά παρά μόνο ο Αλλάχ». Έτσι λοιπόν ορκίστηκε στον Αλλάχ λέγοντας «εάν με σώσεις από αυτήν την τρικυμία θα γυρίσω πίσω στον Προφήτη Μουχάμαντ». Έτσι και πήγε και ασπάστηκε το Ισλάμ.
Απαγορεύεται όμως ολοκληρωτικά να ζητάμε από τον συνάνθρωπο μας για τις ανάγκες μας; Η απάντηση είναι ότι επιτρέπεται με προϋποθέσεις. Αυτές είναι:
1) Από το άτομο που ζητάμε βοήθεια η τον καλούμε, πρέπει να είναι εν ζωή και ενώπιων μας.
2) Να έχει την ικανότητα, στα ανθρώπινα πλαίσια, να φέρει εις πέρας αυτό που του ζητάμε. Για παράδειγμα δεν μπορούμε να του ζητήσουμε να μας πει το μέλλον (και άλλα παρόμοια που δικαίωμα/δυνατότητα έχει μόνο ο Ύψιστος).
Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι δεν είναι αρεστό (όχι ότι απαγορεύεται) να ζητάμε υπερβολικά από την κτίση. Όπως αναφέρει και ο μεγάλος λόγιος, ο Ίμπν Ταημία, το να ζητάς είναι μακρούχ (αντιπαθητικό). Είπε: «Το να ζητάς από την κτίση αρχικά ήταν απαγορευμένο από τον Προφήτη και μετέπειτα έγινε επιτρεπτό (αφού καθιερώθηκε στις καρδιές των πρώτων πιστών η έννοια του Μονοθεϊσμού/Ταουχίντ) μόνο για λόγους αναγκαιότητας. Και δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι το να εναποθέτεις την εμπιστοσύνη σου στον Αλλάχ είναι καλύτερο και προτιμότερο. {Ματζμού’ου αλ Φατάουα, τόμος 1, σελ.181}
Είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι ο πιστός στρέφεται προς τον Κύριο του και ζητά μόνο από αυτόν. Και αυτό διότι η «κίνηση» αυτή της επίκλησης και της ικεσίας αποδίδεται μόνο στον Δημιουργό και όχι στην δημιουργία, όποιο επίπεδο πίστης και αν έχει φτάσει. Ο Αλλάχ προειδοποιεί αυτούς που καλούν και ικετεύουν άλλους:
«Να πεις: “Καλέστε εκείνους που θεωρείται ως θεούς αντί του Αλλάχ. Δεν εξουσιάζουν ούτε το βάρος ενός μορίου στους ουρανούς κι ούτε στη γη, κι ούτε έχουν σ’ αυτά κανένα (μερίδιο) συμμετοχής ούτε κανένας είναι βοηθός (Του)» {Κοράνι 34:22}
Ο Ύψιστος λέει ακόμα:
«Και μην επικαλείσαι άλλον που δεν μπορεί ούτε να σε ωφελήσει ούτε να σε βλάψει, ειμή μόνο τον Αλλάχ. Αν όμως το κάνεις, (τότε) θα είσαι μ’ αυτούς (πράγματι) που αδικούν (απιστούν)”. Κι αν ο Αλλάχ σε προσεγγίσει με (οποιοδήποτε) κακό, κανείς δεν μπορεί να το μετακινήσει παρά μόνον Εκείνος. Κι αν ορίσει για εσένα (οποιοδήποτε) καλό, κανείς δεν μπορεί να αφαιρέσει τη χάρη Του. Εκείνος το κάνει να φτάσει σε οποιονδήποτε επιθυμεί από τους δούλους Του. Κι Εκείνος είναι ο Πολυέλεος, ο Πολυεύσπλαχνος.» {Κοράνι 10: 106-107}
Είναι κάτι παραπάνω από ξεκάθαρο, από αυτά τα δυο εδάφια, ότι η ικεσία/επίκληση οφείλουμε να την κατευθύνουμε μόνο στον Αλλάχ και σε κανέναν άλλον πέρα από Αυτόν. Σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρχει ενοχή για Πολυθεΐα.
Ο Ύψιστος λέει:
«Επικαλεσθείτε Με, και θ’ απαντήσω (στην Προσευχή) σας. Αυτοί όμως που είναι τόσο πολύ υπερήφανοι -για να Με υπηρετούν- θα μπουν στην Κόλαση» {Κοράνι 40:60}
Όπως προαναφέραμε η επίκληση/ικεσία, αυτή κάθε αυτή, είναι λατρεία όπως λέει και ο Προφήτης. Ο μεγάλος λόγιος της εποχής μας, ο Αλλάμα αλ Αλμπαάνι εύστοχα σχολιάζει ότι αυτός που αρνήτε να λατρέψει τον Ύψιστο δίχως να τον επικαλείται διαπράττει αμάρτημα. Στη συνέχεια ο λόγιος αντικρούει ορισμένους αιρετικούς, που πιστεύουν ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος και ανάγκη για επίκληση, γιατί όπως υποστηρίζουν εξαρχής ο Αλλάχ γνωρίζει την κατάσταση τους και τις ανάγκες τους. Με βάση όμως την προφητική ρύση «η επίκληση είναι λατρεία» η ικεσία δεν γίνεται για τον σκοπό να ενημερώσεις τον Κύριο για τις ανάγκες σου, μιας και γνωρίζει άψογα τι έχεις ανάγκη χωρίς να τον επικαλεστείς, αλλά για να τον λατρέψεις καλώντας μόνο Αυτόν δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο την υποταγή στον Δημιουργό των πάντων. {Ασ-Σαχίχα, τόμος 6, σελ.326}
Το να επικαλείσαι το οτιδήποτε η τον οποιονδήποτε, περά από τον Δημιουργό, είναι πολυθεϊσμός. Διότι όταν επικαλείσαι κάποιον η κάτι, είτε είναι άγιος, είδωλο, αντικείμενο, προφήτες, ουράνια σώματα, ζώα, πνεύματα, αγγέλους, ανθρώπους, τότε έμμεσα η άμεσα τον λατρεύεις. Πως είναι δυνατόν να επικαλούμαστε λύσεις στα προβλήματα μας και στις ανάγκες μας από αγίους, πνεύματα, αγγέλους όταν οι ίδιοι είναι δημιουργήματα; Πως είναι δυνατόν να επικαλούμαστε κάτι η κάποιον πέρα από τον Δημιουργό των πάντων για ότι μας αφορά;
Και να βάλουμε την τελεία με το χωρίο που καταστρέφει κάθε επιθυμία του αιρετικού και κάθε τάση να επικαλεστεί άλλον αντί του Αλλάχ:
Ο Παντοδύναμος λέει:
«Να πεις: Μου έχει απαγορευθεί να υπηρετώ εκείνους που επικαλείστε αντί του Αλλάχ, εφόσον μου έχουν φτάσει -από τον Κύριο μου – οι Καθαρές Εντολές. Και πήρα διαταγή να υποταχτώ στον Κύριο του Σύμπαντος Κόσμου» {Κοράνι 40:66}
وصلى الله وسلم وبارك على نبينا محمد
——————————————————————–
Δείτε και τα υπόλοιπα άρθρα της σειράς για το Ταουχίντ (Μονοθεϊσμός) εδώ, εδώ και εδώ.
Categories: ΙΣΛΑΜ