Το Ζακάτ ουλ Φίτρ (ελεημοσύνη του Ραμαζανίου) και πως δίνεται – زكاة الفطر

Άχμαντ Μ.Ελντίν – أحمد بن محيي الدين

الحمد لله رب العالمين، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين، أما بعد

Το Ζακάτ αλ φίτρ είναι υποχρεωτική ελεημοσύνη για τον κάθε Μουσουλμάνο που είναι σε θέση να δώσει 2.172 κιλά (πιο σωστά 3 λίτρα)  φαγητού η περισσότερο από το περίσσευμα για την γιορτή της λήξης του Ραμαζανίου (Ι’ντ αλ φίτρ). Η βάση αυτής της πρακτικής προέρχεται από το αυθεντικό χαντίθ του Ίμπν Ούμαρ, είθε ο Αλλάχ να είναι ευχαριστημένος μαζί του, ο οποίος είπε:

«Ο Απόστολος του Αλλάχ, ειρήνη και ευλογία σε αυτόν, όρισε την πληρωμή ενός Σα΄ (3 λίτρα ) σε χουρμάδες η σε κριθάρι  ως Ζακάτ αλ Φίτρ στον κάθε Μουσουλμάνο, άνδρα η γυναίκα, νέο η γέρο. Και διέταξε η πληρωμή αυτή να γίνει πριν ο κόσμος βγει για την προσευχή της γιορτής» (Μπουχάρι και Μούσλιμ)

Μια άλλη αυθεντική αναφορά που προέρχεται από τον Άμπου Σαήντ αλ-Χουντρή, είθε ο Αλλάχ να είναι ευχαριστημένος μαζί του, αναφέρει ότι:

«Οταν ζούσε ο Προφήτης, ειρήνη και ευλογία σε αυτόν, πληρώναμε το Ζακάτ αλ Φίτρ ως ένα Σα΄ (3 λίτρα) φαγητού η ένα Σα΄ αποξηραμένους χουρμάδες, η ένα Σα΄ κριθάρι, η ένα Σα΄ σταφίδες, η ένα Σα΄ τυρί,» (Μπουχάρι και Μούσλιμ)

Η λέξη «φαγητό» στο προηγούμενο χαντίθ έχει επεξηγηθεί ότι μπορεί να είναι οτιδήποτε φαγώσιμο αρκεί να αποτελεί το βασικό είδος διατροφής της χώρας όπως ρύζι, μακαρόνια, τυρί κλπ.

Πότε πρέπει να δοθεί;

Η υποχρέωση αρχίζει την νύχτα της 28ης του Ραμαζανίου, διότι η οι μαθητές και οπαδοί του Προφήτη συνήθιζαν να δίνουν αυτήν την ελεημοσύνη μια η δυο ημέρες πριν την γιορτή και ο μήνας του Ραμαζανίου κρατά 29 η 30 ημέρες. Το αργότερο που μπορεί να δοθεί είναι την ημέρα της γιορτής ΠΡΙΝ την προσευχή της γιορτής. Αυτό γιατί ο Ίμπν Αμπάς, είθε ο Αλλάχ να είναι ευχαριστημένος μαζί του, είπε ότι ο Προφήτης είπε:

«Όποιος το δώσει πριν την Προσευχή τότε γίνεται αποδεκτό (ως υποχρέωση) και όποιος το δώσει μετά την προσευχή, είναι φιλανθρωπία» (Άμπου Νταούντ)

Πληρωμή σε είδος φαγητού η μπορεί κάποιος να δώσει την αναλογία σε χρήματα;

Δυστυχώς πολλοί είναι αυτοί που δίνουν αυτήν την υποχρεωτική ελεημοσύνη σε μορφή χρημάτων (5 η 7 ευρώ). Όμως αυτό δεν είναι μέρος της Σούννα του Προφήτη μας. Ο Προφήτης και οι Σαχάμπα έδιναν την ελεημοσύνη αυτή σε μορφή φαγητού και όχι χρημάτων όπως ξεκάθαρα είδαμε από τις αυθεντικές αναφορές. 

Ο μεγάλος Ιμάμης, ο Νάουαουι, είπε: «Δεν είναι αποδεκτό να πληρώσεις σε μετρητά την αξία του Ζακάτ αλ Φίτρ. Αυτό στηρίζει ο Ιμάμ Μάαλικ, ο Ιμάμ Άχμαντ και ο Ιμπν αλ Μούνδιρ» ( αλ Ματζμού’ του Νάουαουι τόμος 6 σελ. 113)

Υπάρχει μια μικρή ομάδα λογίων που υποστηρίζει ότι επιτρέπεται να δώσεις χρήματα σαν Ζακάτ αλ Φίτρ αλλά αυτή η άποψη δεν αποτελεί την συναίνεση των Ουλεμά. Ακόμα όμως και αυτοί υποστηρίζουν ότι το να το δώσεις σε μορφή φαγητού είναι υποχρεωτικό και ότι απλά επιτρέπεται να δοθεί σε μορφή χρημάτων. Τα ξεκάθαρα αχαντίθ όμως καθώς επίσης και η συναίνεση των Ουλεμά τονίζουν ότι δεν είναι αποδεκτό το Ζακάτ αλ Φίτρ σε μορφή χρημάτων. Μόνο μια εξαίρεση μπορεί να γίνει και να δοθεί σε χρήματα και αυτή ειναι όταν ο παραλήπτης αρνείται το φαγητό και ζητά λεφτά (Μαουσούα αλ φικχία τόμος 23 σελ. 343), σε αυτήν την περίπτωση ομως ειναι προτιμότερο ο πιστός να αναζητήσει κάποιον που επιθυμεί φαγητό, μιας και αυτός που αρνειται το φαγητό δεν υπολογίζεται ως νόμιμος παραλήπτης για το Ζακατ αλ Φίτρ. 

Σε περίπτωση που δεν δοθεί το Ζακάτ αλ Φίτρ

Αυτός που δεν θα δώσει το Ζακάτ αλ Φίτρ διαπράττει αμαρτία. Αυτός όμως που το ξέχασε η ήρθε η ημέρα της γιορτής ξαφνικά μη γνωρίζοντας, τότε οφείλει να την δώσει άμεσα αφού το θυμηθεί. Η νομολογία για αυτόν που δεν την έδωσε λόγου άγνοιας η αφηρημάδας η ξαφνικής απαίτησης είναι όμοια με αυτόν που δεν προσευχήθηκε επειδή το ξέχασε, δηλαδή οφείλει να δώσει το Ζακάτ αλ Φίτρ με το που θα το συνειδητοποιήσει και θα το θυμηθεί (Ματζμού’ Φατάουα Ίμπν Ουθαημήν τόμος 20 σελ. 271)  

Σημείωση: (ενημέρωση 27-5-2109)

Το Τζαμί μας, «Σάλαφ ους Σάλιχ (αρ Ραχμάν)», έχει αναλάβει την παράδοση του Ζακάτ ουλ Φίτρ. Είναι η τρίτη χρονιά. Όποιος δεν βρίσκει άτομα να παραδώσει το Ζακάτ ουλ Φίτρ, μπορεί να στείλει 5 ευρώ (για κάθε μέλος της οικογενείας του), μέσω PayPal η μέσω τραπεζικού λογαριασμού και εμείς θα αναλάβουμε την αγορά τροφής και την παράδοση του σε μορφή τροφής. Μπορείτε επίσης να κάνετε εσείς την αγορά σε τροφή και να την αφήσετε στο Τζαμί μας (επικοινωνήστε μαζί μας εδώ)

Σημαντική σημείωση: Σε περίπτωση που θα στείλετε χρήματα για την τακτοποίηση του Ζακάτ ουλ Φίτρ, έτσι ώστε να αγοραστεί τροφή από μεριά μας, θα πρέπει να στείλετε το μερίδιο σας (5 ευρώ για κάθε μέλος της οικογενείας του) 3-4 ημέρες ΠΡΙΝ την λήξη του Ραμαντάν. Είναι πολύ σημαντικό το χρονικό περιθώριο που πρέπει να τηρηθεί. Γιαυτο λοιπόν, κατά προσέγγιση, θα πούμε ότι μέχρι και την 31-6-2019 θα δεχόμαστε την αποστολή χρημάτων (5 ευρώ ανα άτομο) μέσω Paypal και στον Τραπεζικό λογαριασμό. Μην ξεχάσετε στην αιτιολογία να γράψετε «Ζακάτ ουλ Φίτρ».

Διευκρινίζουμε ότι: Οποιαδήποτε χρηματική αποστολή σταλθεί, πέρα από την ημερομηνία 31-6-2019, θα λογαριάζεται ως σάντακα (εθελοντική ελεημοσύνη), και όχι ως Ζακάτ ουλ Φίτρ διότι δεν θα προλάβουμε την τακτοποίηση. Γιαυτους που από μόνοι τους θα φέρουν σακουλές με τρόφιμα, έχουν το περιθώριο μέχρι και μια ημέρα πριν την λήξη του Ραμαντάν η ακόμα και πριν την προσευχή της γιορτής (με δικιά τους ευθύνη)

وصلى الله وسلم وبارك على نبينا محمد



Categories: Μουσουλμάνοι

Tags: , , ,

Discover more from Το Ορθόδοξο Ισλάμ με Ορθόδοξη Κατανόηση

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading