Βασικοί Ισλαμικοί κανόνες για τις φιλίες και τις παρέες – مَثَلُ الْجَلِيسِ الصَّالِحِ وَالْجَلِيسِ السَّوْءِ

Άχμαντ Μ.Ελντίν – أحمد بن محيي الدين

الحمد لله رب العالمين، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين، أما بعد

Στο παρόν άρθρο θα αναφέρουμε επιγραμματικά ορισμένους βασικούς κανόνες που πρέπει να διέπουν τις σχέσεις του πιστού με τους κοντινούς φίλους του.

Ο Μουσουλμάνος είναι προσεκτικός στην επιλογή των φίλων του. Το βασικό κριτήριο επιλογής είναι τα ενάρετα στοιχεία του ατόμου, έτσι όπως ορίζονται στο Κοράνι και την Σούννα. Ο πιστός οφείλει να γνωρίζει ότι ο κοντινός φίλος έχει τεράστια επιρροή στο χαρακτήρα και κυρίως στην τήρηση της θρησκείας του. Γιαυτο το λόγο και έχουμε τις εξής ρήσεις από τον Προφήτη صلى الله عليه وسلم:

إِنَّمَا مَثَلُ الْجَلِيسِ الصَّالِحِ وَالْجَلِيسِ السَّوْءِ كَحَامِلِ الْمِسْكِ وَنَافِخِ الْكِيرِ فَحَامِلُ الْمِسْكِ إِمَّا أَنْ يُحْذِيَكَ وَإِمَّا أَنْ تَبْتَاعَ مِنْهُ وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ رِيحًا طَيِّبَةً وَنَافِخُ الْكِيرِ إِمَّا أَنْ يُحْرِقَ ثِيَابَكَ وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ رِيحًا خَبِيثَةً

«Η παρομοίωση της καλής παρέας με αυτή της κακής παρέας είναι σαν τον ιδιοκτήτη αρωμάτων με σύγκριση έναν που φυσάει την φωτιά (σιδεράς). Ο κάτοχος των αρωμάτων είτε θα σου προσφέρει λίγο άρωμα δωρεάν, είτε θα το αγοράσεις από αυτόν η θα μυρίσεις λίγο την ευχάριστη μυρωδιά. Ο σιδεράς όμως είτε θα κάψει τα ρούχα σου είτε θα καταλήξεις να μυρίζεις άσχημα (κάπνα/καμένο)» {Μούσλιμ, 2628}

 الرَّجُلُ عَلَى دِينِ خَلِيلِهِ فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ مَنْ يُخَالِلُ 

«Ο άνδρας (γενικά ο άνθρωπος) είναι με την θρησκεία του φίλου του, γιαυτο να προσέχετε ποιον κάνετε φίλο (παρέα)» {Τιρμιδί, νο.2378}  

Η φιλία που αναπτύσσεται για χάρη του Αλλάχ και της πίστεως σε Αυτόν είναι αυτή που θεμελιώνεται σε γερές βάσεις. Οποιαδήποτε άλλη μορφή φιλίας δεν θα έχει διάρκεια στην μετά θάνατον ζωή:

الْأَخِلَّاءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِينَ

«Οι φίλοι την Ημέρα εκείνη (της Κρίσης) θα γίνουν εχθροί μεταξύ τους, εκτός από τους ενάρετους (πιστούς)» {Κοράνι 43:67}

Ο Προφήτης Μουχάμαντ صلى الله عليه وسلم λέει, όπως καταγράφεται στην συλλογή αχαντίθ, «Ριάντ ους Σαλιχήν» του Ιμάμη αν-Νάουαουι: «δυο άτομα που αγαπούν και συναντιούνται ο ένας με τον άλλον και απομακρύνονται ο ένας από τον άλλον για χάρη του Αλλάχ». Αυτά τα άτομα θα είναι από αυτούς που θα βρουν σκιά κάτω από τον Αλλάχ τον Ύψιστο. {νούμερο 449, 376, 659, Μπουχάρι και Μούσλιμ}

Η φιλία αυτή που στηρίζεται πάνω στην απιστία και στην αμαρτία στην επίγεια ζωή, την Ημέρα της Κρίσης θα μετατραπεί σε έχθρα σε βαθμό οπου ο κάθε «φίλος» θα απαρνηθεί τον άλλον. Η φιλία αυτή όμως που δημιουργείται για χάρη του Αλλάχ έχοντας «τάκουα» (θεοσέβεια) θα είναι ακριβώς για χάρη της οπου ο Ύψιστος θα πει:

يَا عِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ وَلَا أَنتُمْ تَحْزَنُونَ

«Ω! Δούλοι Μου! Κανένας φόβος δεν θα υπάρχει πάνω σας σ’ αυτή την Ημέρα, κι ούτε θα λυπηθείτε» {Κοράνι 43:68}

Ο Προφήτης Αβραάμ عليه السلام, όπως καταγράφεται στο Κοράνι, δήλωσε:

وَقَالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا مَّوَدَّةَ بَيْنِكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُم بِبَعْضٍ وَيَلْعَنُ بَعْضُكُم بَعْضًا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ

«Και είπε: ‘Έχετε πάρει για λατρεία είδωλα αντί τον Αλλάχ. Θα έχετε την αμοιβαία αγάπη μεταξύ σας (μόνο) σ’ αυτή τη ζωή. Έπειτα κατά την Ημέρα της Κρίσης θ’ αποκηρύξετε ο ένας τον άλλον και θα αλληλοκαταριέστε. . Η κατοικία σας θα είναι η Φωτιά και δεν θα έχετε κανέναν βοηθό» {Κοράνι 29:25}

Ο Προφήτης Αβραάμ عليه السلام, ο φίλος του Αλλάχ του Ύψιστου, πληροφορεί και προειδοποιεί τους ειδωλολάτρες ότι η αγάπη και η φιλία που δείχνουν ο ένας στον άλλον είναι πρόσκαιρη. Την Ημέρα της Κρίσης αυτή η φιλία, που βάση της είχε την απιστία και την παρανομία, θα μετατραπεί σε έχθρα.  

Ο πιστός οφείλει να είναι προσεκτικός και μετριοπαθής στα συναισθήματα του απέναντι στον φίλο του. Φίλοι μπορεί να μετατραπούν σε εχθροί και εχθροί να γίνουν φίλοι. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει το μέλλον και πως μπορεί να εξελιχτούν οι καταστάσεις στο κομμάτι των συναισθημάτων. Γιαυτο είτε στην εχθρότητα είτε στην φιλία, ο πιστός καλείται να δείξει μετριοπάθεια σε αυτά τα λογικά και ανθρωπινά συναισθήματα και πάνω από όλα να είναι δίκαιος.

Ο Προφήτης Μουχάμαντ صلى الله عليه وسلم είπε:

أَحْبِبْ حَبِيبَكَ هَوْنًا مَا عَسَى أَنْ يَكُونَ بَغِيضَكَ يَوْمًا مَا وَأَبْغِضْ بَغِيضَكَ هَوْنًا مَا عَسَى أَنْ يَكُونَ حَبِيبَكَ يَوْمًا مَا

«Αγάπα τον αγαπημένο σου με μετριοπάθεια, ίσως μια μέρα τον αντιπαθήσεις (μισήσεις). Και μίσησε (να αντιπαθείς) με μετριοπάθεια, ίσως μια μέρα αυτόν που μισείς να τον αγαπήσεις» {Τιρμιδί, νο.1997, αυθεντικό}

Ο Μουσουλμάνος πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός και να ασφαλίζει την πίστη του και την θρησκεία του από κάθε μορφή δοκιμασίας και κινδύνου. Δεν είναι δυνατόν να επιτρέπει να έρχονται στη ζωή του άτομα τα οποία θα του φέρουν καταστροφή και αμφιβολία στα θρησκευτικά του ζητήματα. Συνεπώς, ο Μουσουλμάνος δεν προσφέρει την φιλία του και την συμπάθεια του σε τέτοια άτομα, ούτε κάθεται μαζί τους. Ο Ύψιστος λέει:

وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ ۚ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَىٰ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ

«Και αν θα δεις εκείνους που κοροϊδεύουν/επιτίθενται στα εδάφια/σημεία Μας, φύγε μακριά τους, μέχρις ότου αλλάξουν θέμα. Κι αν ο σατανάς σε κάνει να ξεχαστείς, τότε μετά που θα το ξαναθυμηθείς, να μη (συνεχίσεις) να κάθεσαι με αυτούς τους άδικους ανθρώπους» {Κοράνι 6: 68}

Ο τρόπος που αλληλεπιδρούμε με κάθε τύπο ανθρώπου διαφέρει σύμφωνα με αυτό που ωφελεί τον καθένα από αυτούς. Ο καλός χαρακτήρας προορίζεται για τον ενάρετο και αυτόν που τηρεί την αλήθεια. Και η απομάκρυνση και η απέχθεια (στην καρδιά) προορίζεται για αυτόν που ενστερνίζεται με επιμονή την πλάνη και το ψέμα. Ο Μουσουλμάνος δεν καλωσορίζει στην ζωή του τον παράνομο και τον πλανεμένο με την δικαιολογία του καλού χαρακτήρα και της φιλίας. Διότι αν δείξεις συμπάθεια και φιλία στον αιρετικό τότε του δίνεις περισσότερο χώρο στο να συνεχίζει να κάνει πράξη την πλάνη και την αίρεση του παρεξηγώντας έτσι τις καταστάσεις. 

Αυτό σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αναιρεί την δικαιοσύνη και την ευγένεια που πρέπει να επιδεικνύουμε προς όλους τους ανθρώπους. Αλλά τα συναισθήματα μας οφείλουμε να τα διαχειριστούμε καθώς πρέπει. Η αγάπη και η συμπάθεια δεν αρμόζει να απευθύνεται στον αιρετικό. Όπως και η απέχθεια δεν αρμόζει να απευθύνεται στον ενάρετο πιστό. Ο πιστός αγαπά και απεχθάνεται σύμφωνα με αυτά που αγαπά και απεχθάνεται ο Κύριος ο Ύψιστος.

Τέλος, να παραθέσουμε και μια ντουά που συνήθιζε να κάνει ο Προφήτης: Ο Ατ Ταμπαραάνι καταγράφει στο «αντ Ντουά» (1339) μια αυθεντική ρήση του Προφήτη صلى الله عليه و سلم. Ο Άμπου Χουράιρα رضي الله عنه αφηγείται ότι μια από τις ντούα του Προφήτη ήταν η εξής:

 اللهمَّ إني أعوذ بكَ من جارِ السُّوءِ ، ومن زوج تشيِّبني قبلَ المشيب ، ومن ولد يكونُ عليّ رَبّاً، ومن مالٍ يكونُ عَليّ عذاباً ، ومن خليلٍ ماكرٍ عينُه تراني ، وقلبُه يرعاني ؛ إنْ رأى حسنةً دفنَها ، وإذا رأى سيئّئةً أذاعَها

«Αλλαχούμα ίνη αούδουμπικα μην τζαάρις σου, ουά μιν ζάουτζιν τουσαηήμπούνι κάμπλαν μασήημπ. Ουά μην ούλαντιν γιακούνου αλάηα ράμπαν. Ουα μην μαάλην γιακούνου αλάηα αδαάμπαν. Ουα μην χαλήλιν μαάκιρην, αηνούχου ταραάνη, ουα κάλμπουχου γιάρ’αάνη, ιν γιαραά χάσαναταν ντάφάναχαα, ουα ιν γιαραά σαήαταν αδάα’άχαα» – «Ω Αλλάχ, αναζητώ καταφύγιο σε εσένα από έναν κακό γείτονα. Και από μια σύζυγο που με κάνει να γερνώ πριν τα γηρατειά μου. Και από έναν υιό που θα γίνει αφέντης μου. Και από έναν πλούτο που θα γίνει η τιμωρία μου. Και από έναν πονηρό φίλο οπου τα μάτια του με κοιτούν (με κακία) και η καρδιά του σχεδιάζει και συνωμοτεί εναντίον μου. Όταν βλέπει κάτι καλό πάνω μου το θάβει και όταν δει κάτι κακό το διαδίδει» –

Εάν ωφεληθήκατε και σας άρεσε η ανάρτηση, βοηθήστε μας να συνεχίσουμε ενισχύοντας το IslamForGreeks. Δείτε εδώ τους τρόπους που μπορείτε να στηρίξετε τις προσπάθειες


Categories: Μουσουλμάνοι

Tags: , , ,

Discover more from Το Ορθόδοξο Ισλάμ με Ορθόδοξη Κατανόηση

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading