Πολυθεϊσμός-Ειδωλολατρία (Σίρκ)
Άχμαντ Ελντίν
بـسـم الله والحـمـد لله والـصلاة والـسـلام عــلى رسـول الله، وبـعـد
Σίρκ γλωσσολογικά σημαίνει να αποδίδεις συνέταιρο στον Αλλάχ τον Ύψιστο [1] ως προς την Κυριότητα του (Ρουμπουμπίγια), την Λατρεία (Ιμπάαντα), και ως προς τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες Του (ασμαά ουα σιφαάτ). Η πιο γνωστή μορφή Σίρκ είναι ως προς την λατρεία. Όταν κάποιος επικαλείται άλλους μαζί με τον Αλλάχ τον Ύψιστο, η αφιερώνει μορφές λατρείας όπως προσφορές, όρκους, λατρεία, προσκύνημα, ευλάβεια, φόβο, ελπίδα, αγάπη (λατρευτική), τότε έχει διαπράξει Σίρκ (Πολυθεϊσμό-Ειδωλολατρία-Παγανισμό) [2]
Το Σίρκ είναι η σοβαρότερη και η μεγαλύτερη αμαρτία που μπορεί να διαπράξει ο άνθρωπος διοτι κάνει τα πλάσματα και γενικά την κτίση όμοια και ισάξια με τον Δημιουργό τον Ύψιστο. Ο Έμπν Μασου’ούντ ρώτησε τον Προφήτη (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν):
«Ποια είναι η μεγαλύτερη αμαρτία;» Απάντησε: «Να αποδώσεις συνεταίρους στον Αλλάχ τον Ύψιστο μολονότι είναι Αυτός που σε έπλασε»[3]
Ο Αλλάχ ο Ύψιστος παραθέτει τα λόγια του σοφού Λουκμάν, λέει:
وإذ قال لقمان لابنه وهو يعظه يا بني لا تشرك بالله إن الشرك لظلم عظيم
«είπε ο Λουκμάν στο γιο του, νουθετώντας τον: “Ω! Γιε μου! Μ ην ενώνεις συνεταίρους (άλλες θεότητες) με τον ΑΛΛΑΧ. Γιατί ενώνοντας συνεταίρους (Σίρκ) είναι μεγάλη αδικία» [4]
Στο Κορανικό χωρίο είδαμε ότι το Σίρκ περιγράφεται ως μεγάλη αδικία. Πολύ εύστοχα ο Πολυθεϊσμός αναφέρεται ως αδικία διότι η αδικία έχει να κάνει όταν τοποθετείς κάτι σε λάθος θέση, σε ένα σημείο που δεν αρμόζει και δεν είναι κατάλληλο. Αυτός λοιπόν που λατρεύει κάποιον εκτός από τον Αλλάχ τον Ύψιστο ( η κάποιον μαζί με τον Αλλάχ) τότε βάζει την λατρεία του σε λάθος θέση αφιερώνοντας την σε κάτι, κάποιον που δεν την αξίζει, συνεπώς έχουμε μεγάλη αδικία.
Το χαρακτηριστικό αυτής της μεγάλης αμαρτίας και αδικίας (Σίρκ) είναι ότι δεν θα συγχωρεθεί σε περίπτωση που ο άνθρωπος πεθάνει χωρίς να μετανιώσει ζητώντας συγχωρέσει από τον Ύψιστο. Ο Αλλάχ ο Παντοδύναμος αναφέρει:
إن الله لا يغفر أن يشرك به ويغفر ما دون ذلك لمن يشاء ومن يشرك بالله فقد افترى إثما عظيما
«Ο ΑΛΛΑΧ δεν συγχωρεί, όποιον λατρεύει συνέταιρο μ’ Αυτόν. Συγχωρεί όμως, οτιδήποτε άλλο αμάρτημα και σ’ όποιον θέλει. Όποιος έχει στην λατρεία συνέταιρο με τον ΑΛΛΑΧ (Τον εξομοιώνει μ’ άλλους), έχει πράγματι επινοήσει μια μεγάλη αμαρτία»[5]
Έχουμε ξεκάθαρη αναφορά ότι αυτός που διαπράττει Σίρκ και έχει πεθάνει χωρίς να μετανοήσει και να ζητήσει συγχώρεση τότε ο Παράδεισος είναι απαγορευμένος για αυτόν. Ο Ύψιστος λέει:
إنه من يشرك بالله فقد حرم الله عليه الجنة ومأواه النار وما للظالمين من أنصار
«Και σίγουρα όποιος συνδυάζει άλλους θεούς με τον ΑΛΛΑΧ, – τότε ο ΑΛΛΑΧ θα απαγορεύσει γι’ αυτόν, τον Παράδεισο και σπίτι του θα είναι η Φωτιά. Κι εκεί δεν θα υπάρχει κανείς για να βοηθήσει τους κακοποιούς»[6]
Το Σίρκ (συνεταιρισμός μαζί με τον Αλλάχ/Πολυθεϊσμός) ακυρώνει όλες τις καλές πράξεις του ατόμου. Ο Ύψιστος λέει:
ولو أشركوا لحبط عنهم ما كانوا يعملون
Κι αν συνεταιρίζουν άλλους με τον ΑΛΛΑΧ, τότε μάταια θα ήταν ό,τι κι αν έκαναν[7]
Επίσης:
«Βεβαίως σου έχει κιόλας εμπνευσθεί – όπως και σ’ εκείνους (τους αποστόλους) που ήσαν πριν από σένα – ότι: “Αν είναι να κάνεις συνέταιρο (άλλες θεότητες, με τον ΑΛΛΑΧ) θα ματαιωθούν/ακυρωθούν τα έργα σου (στη ζωή), και θα είστε – οπωσδήποτε με τους χαμένους» [8]
Εύστοχα ο μεγάλος Ιμάμης και λόγιος, Ibn ul Qayyim, αναφέρει ότι ο σκοπός της Δημιουργίας είναι να αναγνωριστεί ο Αλλάχ ο Ύψιστος με τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες Του καθώς επίσης να λατρευτεί μονάχα Αυτός και κανένας άλλος.
Τηρώντας την αιτία της δημιουργίας μας θα είμαστε δίκαιοι έτσι όπως αναφέρει ο Αλλάχ:
لقد أرسلنا رسلنا بالبينات وأنزلنا معهم الكتاب والميزان ليقوم الناس بالقسط
«Και άλλοτε στείλαμε τους Απεσταλμένους Μας με τα (ολοκάθαρα) Σημεία και στείλαμε μαζί τους τα Βιβλία του ΑΛΛΑΧ (νόμος της δικαιοσύνης) για να μπορούν οι άνθρωποι να στέκονται δίκαια»[9]
Ο Αλλάχ ο Ύψιστος μας ενημέρωσε ότι έστειλε τους Αποστόλους και τα βιβλία των αποκαλύψεων έτσι ώστε ο άνθρωπος να καθιερώσει την δικαιοσύνη. Η μεγαλύτερη μορφή δικαιοσύνης είναι το Tawheed (Μονοθεϊσμός), η ραχοκοκαλιά της δικαιοσύνης και το Σίρκ είναι η ραχοκοκαλιά της αδικίας (Κοράνι κεφ 31 εδαφ 13). Ο Πολυθεϊσμός/ Ειδωλολατρία εναντιώνεται στον σκοπό για τον οποίο δημιουργηθήκαμε και αυτός είναι να λατρεύουμε τον Δημιουργό μας όπως αναφέραμε αναλυτικά στα πρώτα κεφάλαια.
Το Σίρκ χωρίζεται σε δυο κύριες κατηγορίες. Το μεγάλο Σίρκ (Σίρκ αλ Άκμπαρ) και το μικρό Σίρκ (Σίρκ αλ Άσγαρ). Η κατηγοριοποίηση αυτή έχει βάση και απόδειξη στα λεγόμενα του Προφήτη (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) ο οποίος είπε:
«Αυτό που φοβάμαι περισσότερο για εσάς είναι το μικρό Σίρκ –Ριαά»[10]
Η πρώτη κατηγορία του Σίρκ, το μεγάλο, έχει να κάνει με την αποστασία του ατόμου όταν τον διαπράττει και καταδικάζεται σε αιωνία τιμωρία μετά θάνατον εάν δεν έχει ζητήσει συγχώρεση στην επίγεια ζωή.
Μερικά παραδείγματα του μεγάλου Σίρκ είναι η επίκληση σε άλλους εκτός από τον Αλλάχ τον Ύψιστο, η προσφορά/θυσία προς άλλον εκτός από τον Αλλάχ, η λατρεία προς άλλους ψεύτικους θεούς, ο φόβος ότι μπορεί να σε βλάψει/ωφελήσει ο νεκρός η τα πνεύματα, έχοντας ελπίδα ότι κάποιος μπορεί να σώσει και να σε ανακουφίσει από πράγματα και καταστάσεις που μόνο ο Ύψιστος δίνει ανακούφιση
Η δεύτερη κατηγορία του Σίρκ, το μικρό, δε σημαίνει αποστασία αλλά δημιουργεί προβλήματα στο μονοθεϊστικό πιστεύω και ευνοούνται οι συνθήκες για να οδηγηθεί το άτομο στο μεγάλο Σίρκ.[11] Το μικρό Σίρκ με την σειρά του έχει δυο μορφές:
Α) Η μια μορφή συνοδεύεται με πράξεις και εκφράσεις. Ένα παράδειγμα έκφρασης του μικρού Σίρκ είναι όταν ορκιζόμαστε σε κάτι η σε κάποιον από τον Αλλάχ τον Ύψιστο διότι ο Προφήτης (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) είπε:
«Αυτός που ορκίζεται σε κάτι εκτός από τον Αλλάχ έχει διαπράξει Κούφρ η Σίρκ»[12]
Επίσης όταν εξυψώνουμε με οποιονδήποτε τρόπο την κτίση στο ίδιο επίπεδο με τον Δημιουργό η όταν λέμε για παράδειγμα:
«εάν δεν ήταν ο Χ τώρα δεν θα ζούσα η δεν θα γινόταν το Β, κτλ»
Το άλλο παράδειγμα, του μικρού Σίρκ στις πράξεις, είναι όταν έχουμε και φοράμε φυλακτά, ματάκια, αντικείμενα για καλή τύχη η προστασία από την κακοτυχία, μάτιασμα, για γούρι. Εάν αυτός που τα φορά πιστεύει ότι είναι αντικείμενα που ο Αλλάχ μέσω αυτών προστατεύει, τότε είναι μικρό Σίρκ. Εάν όμως το άτομο πιστεύει ότι αυτά τα αντικείμενα από μόνα τους είναι ικανά να προστατέψουν και να φυλάξουν τότε αυτό είναι μεγάλο Σίρκ που κάποιος τίθεται εκτός Ισλάμ.
Β) Ο δεύτερη μορφή του μικρού Σίρκ είναι το κρυμμένο, αυτό που χώνεται κρυφά στις προθέσεις μας και οδηγεί στην υποκρισία κάνοντας μια πράξη λατρείας όχι για χάρη του Αλλάχ αλλά για προσωπική δόξα, φήμη, και φιγούρα
Ο Mahmood ibn Lubayd ανέφερε ότι ο Απόστολος του ΑΛΛΑΧ (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) είπε:
«Αυτό που φοβάμαι περισσότερο για εσάς είναι το Ash-Shirk al-Asghar (το μικρό Shirk) Οι οπαδοί και οι πιστοί τον ρώτησαν, «Απόστολε του ΑΛΛΑΧ τι είναι το μικρό Shirk;» Απάντησε, «είναι το να επιδεικνύεσαι και να κάνεις φιγούρα (Ar-Riyaa), διότι αλήθεια σας λέω, ο ΑΛΛΑΧ θα πει την ημέρα της Κρίσης, και όταν οι άνθρωποι λάβουν την ανταμοιβή τους, «πηγαίνετε σε αυτούς που κάνετε επίδειξη και φιγούρα στη γη και δείτε αν μπορούν να σας ανταμείψουν»[13]
Ο Mahmood ibn Lubayd επίσης είπε:
«Ο Προφήτης ανακοίνωσε το εξής, «άνθρωποι, προσέξτε το κρυφό Shirk! Ο κόσμος ρώτησε, «Τι είναι το κρυφό Shirk Απόστολε του ΑΛΛΑΧ; Απάντησε, « Όταν ένας άνθρωπος προσεύχεται και ομορφαίνει την προσευχή του κάνοντας την άψογα επειδή τον κοιτάνε οι διπλανοί του, αυτό είναι κρυφό Shirk.» [14]
Σε αυτήν την έκθεση αναλύσαμε τον Πολυθεϊσμό/ειδωλολατρία (Σίρκ) έτσι ώστε να γνωρίζουμε τις συνέπειες αυτής της τρομερής αμαρτίας που μπορεί να μπει εμπόδιο στην σωτηρία της ψυχής μας και να κάνουμε ότι μπορούμε για να την αποφύγουμε. Και όπως είπε ένας Άραβας ποιητής «οφείλουμε να γνωρίζουμε το κακό όχι για χάρη του κακού, αλλά για να το αποφύγουμε». Αυτό έχει βάση και στο Ισλάμ διότι ο Hudayfah Ibn al Yaman ειπε «Οι Σαχάμπα ρωτούσουν τον Προφήτη (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) για το καλό, εγώ τον ρωτούσα για το κακό διότι φοβόμουν μήπως και με πιάσει»[15]
——————————————————————–
Υποσημειώσεις:
1- [Mu’jam Maqayis al-Lughah, 3ος τόμος σελ 275]
2- [Fatawa al Lajnat al Daimah 1/516]
3- [Bukhari νούμερο 4477 και Muslim νούμερο 87]
4- [Κοράνι κεφ 31 εδαφ 13]
5- [Κοράνι κεφ 4 εδαφ 48]
6- [Κοράνι κεφ 5 εδαφ 72]
7- [Κοράνι κεφ 6 εδαφ 88]
8- [Κοράνι κεφ 39 εδαφ 65]
9- [Κοράνι κεφ 57 εδαφ 25]
10- [Του Ιμάμ Άχμαντ στο Musnad τόμος 5 σελ 428]
11- [Fatawa Lajnat al Daimah 1/517]
12- [Από την συλλογή του Tirmidhi – αυθεντικό]
13- [Αναφορά από τον Ιμάμ Ahmad, τον at-Tabaraanee και τον al-Bayhaqee στο az-Zuhd, επίσης αναφέρεται και στοTayseer al-‘Azeez al-Hameed, σελ 118]
14- [Από την συλλογή του Ibn Khuzaymah]
15- [Muslim νούμερο 4762]
Categories: ΙΣΛΑΜ