Οι παραβολές του Κορανίου: Το νερό και η φωτιά στο Κοράνι και το παράδειγμα των υποκριτών και των πιστών – الأمثال في القرآن الكريم

Άχμαντ Μ.Ελντίν

الحمد لله رب العالمين، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين، أما بعد

Συνεχίζουμε την παρουσίαση των παραβολών του Κορανίου από το βιβλίο الأمثال في القرآن الكريم (οι παραβολές στο ευγενές Κοράνι), γραμμένο από τον μεγάλο λόγιο και Ιμάμη, Ίμπν ουλ Κάγιεμ. Σε αυτήν την ανάρτηση θα δούμε το παράδειγμα του νερού και της φωτιάς και πως τα στοιχεία τους παρουσιάζονται από τον Ύψιστο για τους υποκριτές και τους πιστούς αντίστοιχα.

Ο Ιμάμης Ίμπν ουλ Κάγιεμ παραθέτει το εδάφιο στο Κοράνι που καταπιάνεται με τους υποκριτές:

مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَّا يُبْصِرُونَ

مٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ

أَوْ كَصَيِّبٍ مِّنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِم مِّنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ ۚ وَاللَّهُ مُحِيطٌ بِالْكَافِرِينَ

يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ ۖ كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُم مَّشَوْا فِيهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

«Μοιάζουν μ’ εκείνον που άναψε φωτιά, κι άμα έφεξε ολόγυρα του, πήρε ο Αλλάχ το φως τους και τους άφησε σε βαθιά σκοτάδια. Έτσι που να μην μπορούν να βλέπουν. Κουφοί, βουβοί και τυφλοί δεν θα επανέλθουν (στο ορθό μονοπάτι). Η αλλιώς μοιάζει με καταιγίδα απ’ τον ουρανό. Σ’ αυτό υπάρχουν σκοτάδια, βροντές κι αστραπές. Πιέζουν τα δάχτυλα στ’ αυτιά τους, από το φόβο του θανάτου από τους κεραυνούς. Ο Αλλάχ όμως περιβάλλει (εξουσιάζει) τους άπιστους. Παρά λίγο η αστραπή να τους στερήσει την όραση, κάθε φορά που το φως της βοηθά, βαδίζουν στη λάμψη της. Άμα όμως πέφτει το σκοτάδι πάνω τους μένουν ακίνητοι. Αν όμως το’ θελε ο Αλλάχ θα μπορούσε να τους στερήσει την ακοή και την όραση, γιατί ο Αλλάχ είναι Παντοδύναμος» {Κοράνι 2:17-20}

Σε αυτά τα εδάφια ο Αλλάχ δίνει δυο παραδείγματα για την κατάσταση των υποκριτών. Το παράδειγμα της φωτιάς και το παράδειγμα του νερού. Η φωτιά περιέχει το στοιχείο του φωτός και το νερό το στοιχείο της ζωής. Και η αποκάλυψη του Υψίστου (Κοράνι) περιέχει αυτά τα στοιχεία: ζωή και φως καθοδήγησης. Όποιος αποδεχτεί και κάνει πράξη την αποκάλυψη του Κυρίου θα ωφεληθεί από το φως της καθοδήγησης και όποιος το παραμελήσει και το αρνηθεί τότε θα βρεθεί στο σκοτάδι.

Ο Αλλάχ ο Ύψιστος αποκαλύπτει την κατάσταση των υποκριτών και συγκεκριμένα για το φαινομενικό (δίχως καμία ουσία) όφελος τους από την αλήθεια (της πίστης). Ο υποκριτής μοιάζει με αυτόν που προσπαθεί να ανάψει φωτιά με αποτέλεσμα να φωτίσει ολόγυρα και να κερδίσει από την λάμψη αυτή (το παράδειγμα του ατόμου που ασπάζεται το Ισλάμ και βλέπει την αλήθεια). Όταν όμως αρνήθηκαν την πίστη και την αλήθεια που αρχικά είδαν, ο Αλλάχ πήρε το φως της καθοδήγησης, και έμειναν μόνο με το στοιχείο της φωτιάς που προκαλεί ζημιά (κάψιμο, στάχτες). Αυτή η παρομοίωση ταιριάζει σε αυτούς που ευλογήθηκαν αρχικά με την αλήθεια και έπειτα την εγκατέλειψαν στην καρδιά τους.

Έπειτα οι υποκριτές παρουσιάζονται με το στοιχείο του νερού. Το νερό αυτό συγκεκριμένα που συνοδεύεται από βροντές, καταιγίδες και αστραπές. Βροντές τις οποίες φοβούνται, και αυτό παρομοιάζεται με τον υποκριτή και τον άπιστο όταν ακούει την αλήθεια, με την πραγματικότητα της να είναι ανυπόφορη στα αυτιά του και να τον τρομάζει. Η αστραπή επίσης φωτίζει, αλλά στιγμιαία. Έτσι στιγμιαία φωτίστηκε και ο υποκριτής αλλα έπειτα ακινητοποιήθηκε στο σκοτάδι του όταν χάθηκε η λάμψη.    

Στο Κοράνι το νερό και η φωτιά παρουσιάζονται και ως στοιχεία του πιστού. Λέει ο Ύψιστος:

أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَّابِيًا ۚ وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهُ ۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ ۚ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً ۖ وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ ۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ

«Έστειλε απ’ τον ουρανό νερό βροχής και στις κοιλάδες κυλούν τα νερά, ανάλογα με τις δυνατότητες τους, κι οι χείμαρροι παρέσυραν (απομάκρυναν) τον αφρό που επιπλέει. Τέτοιος όμοιος αφρός υπάρχει ακόμα και στα μέταλλα που λιώνουν πάνω στη φωτιά και το σχήμα τους αλλάζει με τη ζέστη της για να γίνουν κοσμήματα ή εργαλεία. Μ’ αυτό τον τρόπο ο Αλλάχ παρουσιάζει την αλήθεια (διαχωρίζοντας το) από το ψεύτικο. Όσο αφορά τον αφρό, αυτός εξαφανίζεται σαν το άχρηστο πράμα που πετιέται, ενώ το ωφέλιμο στους ανθρώπους παραμένει στη γη. Έτσι ο Αλλάχ αναπτύσσει τις παραβολές» {Κοράνι 13:17}

Σε αυτό εδάφιο ο Αλλάχ ο Ύψιστος ο παρουσιάζει την αποκάλυψη με σχέση την υγεία της καρδιάς (πνευματικά). Αυτές οι ποιοτικές καρδιές συγκρίνονται με τις κοιλάδες. Ανάλογα με την καρδιά και την ποιότητας της, μπορεί να χωρέσει μεγάλες ποσότητες νερού (που ωφελεί) και βοηθάει στην ανάπτυξη της καλλιέργειας. Η μεγάλη κοιλάδα χωράει μεγάλες ποσότητες νερού, ενώ η μικρή κοιλάδα χωράει αυτό που αντέχει. Το ίδιο και η καρδιά του πιστού, εάν είναι μεγάλη (με την έννοια της πνευματικής υπόστασης) χωράει μεγάλες ποσότητες γνώσης και καθοδήγησης. Το νερό της βροχής, όταν πέφτει στην κοιλάδα καθαρίζει τυχόν ακαθαρσίες. Το ίδιο συμβαίνει και με την καρδιά όταν γεμίζει γνώση και ενάρετες πράξεις, καθαρίζει τυχόν βρωμιές από αμφιβολίες, πάθη και άλλα παρόμοια.

Στη συνέχεια ο Παντοδύναμος αναφέρει το παράδειγμα της φωτιάς και πως καθαρίζει το μέταλλο. Η φωτιά ξεχωρίζει το καθαρό μέταλλο από τις ακαθαρσίες που το συνοδεύουν. Με τον ίδιο τρόπο η καρδιά του πιστού διαχωρίζεται από τα πάθη, ετσι όπως είδαμε στο παράδειγμα του νερού. Καταυτόν τον τρόπο στεριώνεται η πίστη και δίνει αμέτρητες ωφέλειες στο άτομο καθώς επίσης ωφέλεια λαμβάνουν και οι γύρω του. 

Στο τέλος της επεξήγησης των παραβολών, ο μεγάλος λόγιος Ίμπν ουλ Κάγιεμ τονίζει την σημαντικότητα αυτής της παραβολής και ότι ο Μουσουλμάνος που δεν θα κατανοήσει αυτά τα παραδείγματα τότε δεν πρόκειται να έχει μερίδιο από τα ενάρετα στοιχεία που περιγράφονται σε αυτά.

Πηγή: Αμθάλ φιλ Κουρ’άν αλ Καρίμ, σελ. 23-25

Δείτε περισσότερες παραβολές του Κορανίου εδώ

 والحمد لله رب العالمين، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وآله وصحبه



Categories: Μουσουλμάνοι

Tags: , , , , ,

%d