الحمد لله رب العالمين، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين، أما بعد
Η υπερβολική κατανάλωση τροφής καταδικάζεται στο Ισλάμ ως αμάρτημα και πολλές φορές παρατηρούμε στα ισλαμικά κείμενα να συνδέεται με την πνευματική ασθένεια του ατόμου πέρα την σωματική. Ο Ύψιστος λέει στο Κοράνι:
وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ
«Και τρώτε και πίνετε, άλλα μην υπερβάλλετε, γιατί (ο Αλλάχ) δεν αγαπά τους υπερβολικούς (σπάταλους)» {Κοράνι 7:31}
Ο Ιμάμ ασΣάαντι σχολιάζει στο ταφσίρ του ότι η υπερβολή αυτή που αναφέρεται στο εδάφιο σχετίζεται με ένα από τα παρακάτω σενάρια:
والإسراف إما أن يكون بالزيادة على القدر الكافي والشره في المأكولات الذي يضر بالجسم، وإما أن يكون بزيادة الترفه والتنوق في المآكل والمشارب واللباس، وإما بتجاوز الحلال إلى الحرام
Υπερβολική κατανάλωση τροφής που ξεπερνά τις ανάγκες του ανθρώπου έχοντας ως αποτέλεσμα να βλάπτει την υγεία και το σώμα του. Σπατάλη όταν ξοδεύει για τροφή, ποτό και ρουχισμό. Παραβιάζοντας τα όρια του επιτρεπτού (χαλάλ) καταλήγοντας να διαπράττει το απαγορευμένο (χαράμ).
Ο Προφήτης صلى الله عليه و سلم είπε:
مَا مَلأَ آدَمِيٌّ وِعَاءً شَرًّا مِنْ بَطْنٍ بِحَسْبِ ابْنِ آدَمَ أُكُلاَتٌ يُقِمْنَ صُلْبَهُ فَإِنْ كَانَ لاَ مَحَالَةَ فَثُلُثٌ لِطَعَامِهِ وَثُلُثٌ لِشَرَابِهِ وَثُلُثٌ لِنَفَسِهِ
«Το χειρότερο δοχείο που μπορεί να γεμίσει ο άνθρωπος είναι το στομάχι του. Είναι αρκετό για τον υιό του Αδάμ (άνθρωπος) να τρέφεται όσο έχει ανάγκη (μόνο) για να στηρίζεται όρθιος (επιβιώνει). Και αν αυτό δεν γίνεται, τότε να αφιερώσει (στο στομάχι του) ένα τρίτο για το φαγητό του, ένα τρίτο για το ποτό του και ένα τρίτο για την ανάσα του. {Τιρμιδί, νο.2380, αυθεντικό}
Όπως σημειώνει και ο Ιμάμης Ίμπν ουλ Κάγιεμ, στο εξαιρετικό του έργο «ατ-Τίμπ Νάμπαουι (προφητική ιατρική/φαρμακευτική)», οι μεγάλες ποσότητες φαγητού βλάπτουν σοβαρά την σωματική υγεία. Όταν ο άνθρωπος κάνει ρουτίνα την μεγάλη κατανάλωση φαγητού τότε θα προκαλέσει στον εαυτό του διάφορες αρρώστιες. Αντίθετα, αν συνηθίζει σε μια μετριοπαθής κατανάλωση, με υγιεινή τροφή, τότε το σώμα ωφελείται. Ο Ιμπν ουλ Κάγιεμ υποστηρίζει οτι η τροφή που λαμβάνει ο άνθρωπος χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: 1) ανάγκης, 2)ικανοποίησης, 3) υπερβολής. Από το χαντίθ προκύπτει ότι ο Προφήτης συμβουλεύει να καταναλώνουμε μόνο ότι έχουμε ανάγκη έτσι ώστε το άτομο να διατηρήσει την δύναμη του. Σε περίπτωση που το άτομο θέλει να υπερβεί το αναγκαίο, τότε οφείλει τουλάχιστον να κρατήσει στο στομάχι του το ένα τρίτο για το φαγητό του, ένα τρίτο για το ποτό του και ένα τρίτο για την αναπνοή του. Και αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος διατροφής (ποσότητας), για το σώμα και την καρδιά. Όταν το στομάχι είναι γεμάτο από τροφή, τότε δεν υπάρχει χώρος για ποτό (νερό) και όταν κάποιος καταναλώνει ποτό σε γεμάτο στομάχι, τότε δυσκολεύεται στην αναπνοή. Αυτό με την σειρά του φέρνει ταλαιπωρία στο άτομο, τόσο στο σωματικό όσο και στο πνευματικό επίπεδο (τεμπελιά, εξουθένωση κτλ). Το άτομο δεν θα μπορεί να είναι αποτελεσματικό στις πράξεις λατρείας καθώς επίσης θα αναζητήσει να ικανοποιήσει παράνομες επιθυμίες. Δεν απαγορεύεται ούτε είναι αμαρτία κάποιος να γεμίζει το στομάχι του και να απολαμβάνει το γεύμα του, εφόσον αυτό γίνεται σποραδικά. Αυτό που καταδικάζεται είναι να γίνεται συνήθειο και τακτικά.
Οι Σάλαφ (ενάρετοι προκάτοχοι) απέφευγαν να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής, όπως επίσης δεν συνήθιζαν να γεμίζουν το στομάχι τους. Στο Ισλάμ συνιστάται γενικότερα ο πιστός, όσο μπορεί, να αφήνει επιτηδευμένα το στομάχι του σε κατάσταση πείνας, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ζημιά για την υγεία του. Η τροφή είναι ευλογία και το μόνο που πρέπει να αποφεύγεται είναι η υπερβολή.
Ένας άνδρας ρεύτηκε μπροστά στον Προφήτη. Ο Απόστολος του Αλλάχ του είπε:
كُفَّ عَنَّا جُشَاءَكَ فَإِنَّ أَكْثَرَهُمْ شِبَعًا فِي الدُّنْيَا أَطْوَلُهُمْ جُوعًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ
«Συγκράτησε και απομάκρυνε το ρέψιμο σου από εμάς. Διότι πράγματι αυτοί που είναι γεμάτοι (στο στομάχι) στην επίγεια ζωή θα είναι οι πεινασμένοι την Ημέρα της Κρίσης» {Τιρμιδί, νο.2478, αυθεντικό από τον Σέηχ αλ Αλμπάνι στο Σαχίχ ατ Τιρμιδί}
Οι σοφοί λόγιοι συνήθιζαν κατά την διάρκεια της ημέρας επιτηδευμένα να αποφεύγουν γεύματα. Για παράδειγμα, όπως καταγράφεται από τον Ίμπν Άμπιλ Ντούνια και από τον Ιμάμ αλ Μπάιχακι, για τον Άμπου Τζουχάιφα, ουδέποτε στη ζωή του γέμισε το στομάχι του. Εάν έτρωγε πρωινό δεν θα έτρωγε μεσημεριανό και σε περίπτωση που έτρωγε μεσημεριανό δεν θα έτρωγε πρωινό.
Ο Όμαρ Ίμπν αλ Χατάμπ καταγράφεται σε αυθεντικές αναφορές ότι είχε ως συνήθειο να τρέφεται με έντεκα μπουκιές την ημέρα και όχι παραπάνω. Ο Ίμπν αλ Ζουμπάιρ συνήθιζε κάποιες φορές να μην τρεφόταν για μια εβδομάδα και ο Ιμπραχίμ ατ Ταημί για δυο μήνες. Παρολαυτα, όπως σημειώνει ο Ιμάμης και λόγιος Ίμπν αλ Τζάουζι στο έργο του «Ταλμπίς Ιμπλις» αυτές οι συνήθειες δεν είναι για όλους. Το ζητούμενο είναι να μην υπάρχει υπερβολική κατανάλωση φαγητού και ο πιστός να καταναλώνει τόσο όσο έχει ανάγκη για να στέκεται στα πόδια του.
Το στομάχι του ανθρώπου σχετίζεται άμεσα με την πνευματική του κατάσταση. Γιαυτο δεν συνιστάται στον πιστό να είναι παχύσαρκος καθώς αυτό θα τον εμποδίσει στην ενέργεια και στην τήρηση των πράξεων λατρείας και γενικότερα στην τήρηση της θρησκείας του. Η παχυσαρκία πολλές φορές συνδέεται με την προσκόλληση σε αμαρτίες όπως επίσης με την αδυναμία εναντίωσης στα πάθη και τις παράνομες επιθυμίες. Το υπερβολικό φαγητό προκαλεί αδράνεια και επιθυμία.
Κλείνοντας την συμβουλή, την οποία έχουμε ανάγκη στις ημέρες μας, ιδιαίτερα στο πώς διαχειριζόμαστε την κατανάλωση της τροφής, στο «Φάτχ αλ Μπάρι» σημειώνεται η ρήση ορισμένων σοφών που λέει:
فإنَّكَ إِنْ أَعْطَيْتَ بَطْنَكَ سُؤْلَهُ وَفَرْجَكَ نالا مُنْتَهى الذَّمِّ أَجْمَعَا
«Σε περίπτωση που δώσεις στο στομάχι σου και στα γενετικά σου όργανα ότι ζητάνε θα καταλήξεις να το μετανιώσεις»
Άχμαντ Μ.Ελντίν
Διπλωματούχος Ισλαμικής Θεολογίας
Ιμάμης στο Τζαμί «Σάλαφ ους Σάλιχ» (Αρ Ραχμάν)
IslamForGreeks.org – AhmadEldin.blog
Categories: Μουσουλμάνοι
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.