الحمد لله رب العالمين، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين، أما بعد

Ο Θεός δεν γίνεται άνθρωπος διότι η σάρκωση δεν αποτελεί ιδιότητα (ούτε ενέργεια) του Υψίστου. Δεν καταγράφεται στο Κοράνι ούτε στα (αυθεντικά) Χαντίθ. Το Κοράνι αρνείται τις ανθρώπινες αδυναμίες που προσάπτονται στον Θεό και τονίζεται ρητά ότι ο Θεός δεν εισέρχεται σε αυτές. Σύμφωνα με το Ισλάμ δεν αρμόζει στο μεγαλείο του Θεού να γίνεται άνθρωπος και να αποκτά ανθρώπινα χαρακτηριστικά, μιας και το τέλειο δεν μπορεί να υποβαθμιστεί στο ψεγάδι και το άκτιστο δεν του αρμόζει να γίνει κτιστό.

Επιπλέον, η Ισλαμική διδασκαλία περί Ασμά ουα Σιφάτ (ονομασίες και ιδιότητες του Θεού) αναιρεί την σάρκωση. Ποιο συγκεκριμένα, ο Θεός δεν γίνεται άνθρωπος διότι αυτό εναντιώνεται στις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά Του που τον χαρακτηρίζουν ως Θεό αδημιούργητο. Η Ισλαμική δογματική αναφέρει ότι ο Θεός είναι έτσι όπως περιγράφει τον Εαυτό του, στο Κοράνι και στην Σούννα του Προφήτη Του και απαγορεύεται αυστηρά οποιαδήποτε ονομασία (τίτλου) η περιγραφή (ιδιότητας) προς την Ουσία του η οποία δεν αναφέρεται ρητά από τον Ίδιο και τον Προφήτη του.

Στα Ασμαά ους Σιφάατ, τα οποία καταγράφονται στο Κοράνι και στην Σούννα, δεν προκύπτει η ιδιότητα της σάρκωσης, τουναντίον, αναιρείται με βάση των επιβεβαιωμένων ονομασιών και ιδιοτήτων του Κυρίου, όπως: Ο Παντοδύναμος (Αλ Καουί – Αλ Αζίζ), Αλ Μουχίτ (Αυτός που περικλείει τα πάντα και τίποτα δεν τον περικλείει), Αλ Μουκτάντιρ (ο Ικανός των πάντων), Αλ Ουίτρ (αυτός που όμοιος του δεν υπάρχει), Αλ Χάιη (ο αιώνιος ζωντανός), και πολλές άλλες ονομασίες και ιδιότητες του Υψίστου οι οποίες αντιφάσκουν με την ανθρώπινη φύση και ακυρώνουν κάθε αντίληψη ενανθρώπισης {Κοράνι, 25:58 – 18:49, 35:44, 42:11, 112:4, 19:91-92, 44:38, 50:38}.

Η σάρκωση αναιρείται και δεν γίνεται αποδεκτή, με ρητή αναφορά, από το γεγονός ότι ο Αλλάχ (η ουσία Του) δεν εισέρχεται στο δημιούργημα του ούτε γίνεται κομμάτι του. Επομένως δεν γίνεται άνθρωπος, μιας και οι ιδιότητες Του δεν μοιράζονται με αυτές του ανθρώπου. Αυτό αποτελεί βασική δογματική διδασκαλία του Ταουχίντ (Μονοθεϊσμού). Επιπλέον, όταν ο Αλλάχ λέει στο Κοράνι ότι εγκαταστάθηκε πάνω από τον Θρόνο Του (ααλαλ αρς ιστάουα) αυτό κατανοείται από την Ισλαμική Ορθοδοξία ότι ο Ύψιστος είναι ξέχωρα και εκτός της Δημιουργίας Του, βρίσκεται πάνω από τον Θρόνο Του, (αλ Ουλού) και δεν εισέρχεται στην κτίση, ούτε ενώνεται με το ανθρώπινο στοιχείο. {Δες τα Κορανικά εδάφια: Τα Χα (20:5), Φάτιρ (35:10), Μούλκ (67:16-17) και άλλα παρόμοια τα οποια αποδεικνύουν ότι ο Ύψιστος είναι πάνω από τον θρόνο του και ξέχωρα από την κτίση}

Η σάρκωση, σύμφωνα με το Ισλάμ, είναι μορφή ανθρωπομορφισμού η οποία καταδικάζεται στην Ισλαμική ορθόδοξη δογματική. Ο Ιμάμης Ίμπν ουλ Κάγιεμ είπε:

«Ποτέ δεν αποδίδουμε ανθρώπινα χαρακτηριστικά στον Αλλάχ και όποιος το κάνει αυτό είναι ειδωλολάτρης. Και όποιος αποδίδει ανθρώπινα χαρακτηριστικά στον Αλλάχ τότε είναι όμοιος (στην θεολογία) με τους Χριστιανούς».

Ο Νουαίμ Ιμπν Χαμμάντ, ο διδάσκαλος του Ιμάμη αλ Μπουχάρι, είπε:

«Όποιος συγκρίνει τον Αλλάχ με την κτίση Του και τον παρομοιάζει με αυτήν έχει απιστήσει (κούφρ)»

Κατά συνέπεια, η ενανθρώπιση και η σάρκωση είναι μια ειδωλολατρική και παγανιστική θεολογία η οποία δεν σχετίζεται με την αποκάλυψη του Υψίστου και το μήνυμα των Προφητών Του. [Σαχίχ αλ Ιτικάντ, του Σέηχ Σάλιχ αλ Φαουζάν, σελ. 157]

Πως φανερώνεται ο Θεός στον άνθρωπο σύμφωνα με την διδασκαλία των Προφητών και των Αποστόλων του Υψίστου

Διάβασα κάποτε σε μια δημοσίευση ενός Χριστιανού Θεολόγου το εξής: 

«Τι να τον κάνεις έναν Θεό που δεν έγινε ποτέ άνθρωπος; Που ο άνθρωπος και ο Θεός θα είναι αιώνια δύο ξένοι»

Η πρόταση αυτή ειναι θεολογικά άστοχη μιας και όπως προαναφέραμε ο Θεός δεν έγινε άνθρωπος όπως επίσης το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι Θεός και άνθρωπος ειναι ξένοι. 

Πολλοί πιστεύουν ότι ο Θεός στο Ισλάμ είναι αποκομμένος από τον άνθρωπο, ότι δεν υφίσταται μια στενή σχέση μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει και τεκμηριώνεται μέσα από την δογματική της θεοπτίας και όχι μόνο.

Ο Άκτιστος Θεός δεν φανερώνεται στον άνθρωπο, παρά μόνο στον παράδεισο. Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός οτι ο πιστός επίγεια μπορεί να έρθει κοντά στον Ύψιστο, να τον γνωρίσει και να βιώσει την προστασία, την ασφάλεια του Υψίστου μέσω της πίστης και την τήρηση των εντολών Του. Ο Ύψιστος εμφανίζεται στους πιστούς μέσα από την πίστη, τις ενάρετες πράξεις, την απομάκρυνση της αμαρτίας και κυρίως μέσα από την αποκάλυψη των ονομασιών και των ιδιοτήτων Του, έτσι ώστε ο άνθρωπος να τον λατρέψει με βάση αυτά. Κατ αυτον τον τρόπο ο άνθρωπος γνωρίζει τον Δημιουργό του με αυθεντικό τρόπο, όχι με εικασίες και θεολογίες πλάνης, και αυτό διότι ο ίδιος ο Κύριος αποκαλύπτει ποιος ειναι και τι ζητάει από τον άνθρωπο. Αυτό όμως δεν συνηγορεί υπέρ της θεοπτιας, το να δούμε δηλαδή τον ύψιστο με τα κτιστά μας μάτια. Αυτό θα συμβεί στον παράδεισο οπου ο Ύψιστος θα φανερωθεί με την ουσία του στους πιστούς.

«Μερικά πρόσωπα – αυτή την Ημέρα – θα ακτινοβολούν (από λαμπρότητα, ομορφιά και ευχαρίστηση), ατενίζοντας προς τον Κύριο τους» {Κοράνι Κιγιάμα 75:22-23}

Οι επιτυχημένοι, οι κάτοικοι του Παραδείσου, θα βλέπουν τον Κύριο τους. Τα πρόσωπα τους θα λάμπουν από ομορφιά και χαρά. Στην επίγεια τους ζωή δεν είχαν την δυνατότητα να βλέπουν τον Δημιουργό τους (Κοράνι αλ Αναάμ 6:103) κάτι που ο Ύψιστος θα το επιτρέψει στον παράδεισο του και θα είναι η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη ανταμοιβή προς τους πιστούς.

Συγκεκριμένα, λέει ο Ίμπν αλ Αδίρ:

«Το να δεις τον Αλλάχ θα είναι η μεγαλύτερη ευχαρίστηση, το πιο πολύτιμο δώρο και είθε ο Αλλάχ να μας βοηθήσει να επιτύχουμε αυτόν τον στόχο» {Τζαάμι αλ Ουσούλ, τόμος 10, σελ.557}

Αυτοί που δεν πίστεψαν και δεν έπραξαν ανάλογα τότε θα τους απαγορευτεί να δουν τον Κύριο τους.

«Βέβαια αυτοί οι άπιστοι, από τον Κύριο τους – εκείνη την Ημέρα – θα είναι με πέπλα σκεπασμένοι, μην μπορώντας να τον δουν» {Κοράνι Μουταφιφίν 83:15}

Ο Προφήτης Μουχάμαντ  صلى الله عليه و سلم είπε σε αυθεντική ρήση:

Ο Αλλάχ ο Ύψιστος είπε: «Τα πιο αγαπημένα πράγματα με τα οποία ο υπηρέτης μου με πλησιάζει είναι αυτά που έχω θεσει ως υποχρεωτικά. Ο υπηρέτης μου συνεχίζει να έρχεται κοντά μου μέσω της εκτέλεσης των εθελοντικών πράξεων λατρείας, σε σημείο που φτάνω να τον αγαπώ. Όταν τον αγαπήσω γίνομαι η ακοή του, με την οποία ακούει (ακούει το νόμιμο), η όραση του που βλέπει (κατεβάζει το βλέμμα του από το απαγορευμένο), το χέρι που ακουμπά (αγγίζει το νόμιμο), και το βάδισμα του (δεν κατευθύνεται στην αμαρτία). Εάν μου ζητήσει θα του δώσω, και αν ζητήσει την προστασία μου θα τον προστατέψω. {Μπουχάρι, νο. 6502}

Αυτή είναι η εξαιρετική σχέση του πιστού Μουσουλμάνου με τον Κύριο του. Μια σχέση πολύ κοντινή και ασύγκριτη με την υπόλοιπη κτίση. Αυτή ειναι η πραγματική σχέση Θεού και (πιστού) ανθρώπου, συνεπώς δεν χρειάζεται καμία αιρετική/πλανεμένη αντίληψη τύπου σάρκωσης για να επιτευχθεί αυτή η υπέροχη σχέση. 

Πως μπορούμε να επιτύχουμε την ευλογία της θεοπτίας;

Καταγράφεται σε αυθεντική ρήση, από την συλλογή του Ιμάμη Μούσλιμ, ότι ο Προφήτης صلى الله عليه وسلم είπε:

«Όταν οι οπαδοί του παράδεισου θα εισέλθουν στον παράδεισο, ο Αλλάχ ο Ύψιστος θα πει: «Μήπως επιθυμείτε να σας αυξήσω (την ανταμοιβή και την απόλαυση) σε κάτι;». Οι πιστοί θα απαντήσουν: «Μα δεν μας έκανες τα πρόσωπα μας φωτεινά; Δεν μας έβαλες στον παράδεισο και μας έσωσες από την κόλαση της φωτιάς;» Ο Προφήτης σε αυτό το σημείο είπε: «Και τότε ο Αλλάχ θα απομακρύνει το κάλυμμα του (θα φανερωθεί) και τίποτα πιο αγαπητό δεν θα τους έχει δοθεί από το να βλέπουν τον Κύριο, τον Παντοδύναμο»

Όπως σημειώνει και ο Αλλάμα Σέηχ Αμπντουραζζάκ αλ Μπάντρ: “Υπάρχει σύνδεση μεταξύ της θεοπτίας (το να δεις τον Αλλάχ) και της προσευχής. Όποιος είναι συνεπής με την υποχρέωση της προσευχής τότε θα είναι άξιος (μετά θάνατον) να δει τον Ύψιστο, ενώ αυτός που αμελεί την προσευχή, τότε του αρμόζει να στερηθεί αυτή την ευλογία και θα είναι από τους χαμένους.

Η σύνδεση της θεοπτίας με την προσευχή τεκμηριώνεται από το Κοράνι και την Σούννα. Ο Αλλάχ ο Ύψιστος λέει:

«Μερικά πρόσωπα αυτήν την ημέρα θα λάμπουν. Κοιτάζοντας τον Κύριο τους. Ενώ άλλα πρόσωπα αυτήν την ημέρα θα είναι θλιμμένα. Συνηδειτοποιωντας  την συμφορά που θα πέσει πάνω τους διαλύοντας την ράχη τους. Ποτέ (δεν θα ζήσετε αιώνια). Όταν η ψυχή φτάσει στην κλείδωση (θάνατος). Και θα ειπωθεί: Ποιος μπορεί τον σώσει;. Κατανοώντας ότι ήρθε η ώρα του (να αποχωρήσει από τον κόσμο). Και το ένα σκέλος (σώματος) θα ενωθεί με το άλλο. Τότε αυτήν την ημέρα, η πορεία θα είναι προς τον Κύριο σου. Ενώ αυτός (άπιστος) δεν πίστεψε ούτε προσευχήθηκε. Αρνήθηκε την αλήθεια και απομακρύνθηκε»{Κοράνι 75: 22-32}

«Μερικά πρόσωπα αυτήν την ημέρα θα λάμπουν». Από την ομορφιά, από την λαμπρότητα, γεμάτοι από ευχαρίστηση.

«Κοιτάζοντας τον Κύριο τους». Θα κοιτάνε τον Κύριο τους με τα μάτια τους, με την όραση τους.

Ο Ιμάμης Χάσαν αλ Μπάσρι είπε:

«Έχουν κάθε δικαίωμα σε αυτήν την λαμπρότητα ενώ θα κοιτούν τον Δημιουργό»

Έπειτα ο Ύψιστος αναφέρει άλλη μια κατηγορία ανθρώπων οπου τα πρόσωπα τους θα είναι σκυθρωπά. Οι συνήθειες τους ήταν η εγκατάλειψη της προσευχής. Αυτό μας δείχνει ότι η πρώτη κατηγορία ανθρώπων, με τα λαμπερά πρόσωπα που θα κοιτάζουν τον Αλλάχ, είναι άτομα με συνέπεια ως προς το κομμάτι της προσευχής.

Την θεοπτία και την σύνδεση της με την προσευχή την παρατηρούμε και στις αυθεντικές ρήσεις (αχαντίθ) του Προφήτη μας صلى الله عليه وسلم . Σε αφήγηση του Τζαρίρ Ίμπν Άμπντιλλα, ο οποίος είπε:

«Καθόμασταν με τον Απόστολο του Αλλάχ صلى الله عليه وسلم και κοίταξε το φεγγάρι το οποίο ήταν γεμάτο και είπε: «Σίγουρα θα δείτε τον Κύριο σας, έτσι όπως βλέπετε αυτό το φεγγάρι, δίχως εμπόδιο. Γιαυτο εφόσον μπορείτε να μην απασχολείστε και να μην ξεχνιέστε με πράγματα που θα σας αποσπούν την προσοχή σας από την προσευχή, πριν την ανατολή του ηλίου και πριν την δύση του».

Δηλαδή να δίνεται έμφαση στις προσευχές Άσρ και Φάτζρ. Έπειτα ο Τζαρίρ απήγγειλε το εδάφιο:

«Και δόξασε τον Κύριο σου πριν την ανατολή του ηλίου και πριν την δύση του» {Κοράνι 20:130}

Σε αυτό το χαντίθ έχουμε την ένδειξη της σύνδεσης μεταξύ της προσευχής και της θεοπτίας. Ο μεγάλος λόγιος Ίμπν Ράτζαμπ είπε:

«Σχετικά με την εντολή για την διατήρηση αυτών των δυο προσευχών, οι οποίες αναφέρονται μετά την θεοπτία, και η σπουδαιότερη χάρη στον παράδεισο είναι η θεοπτία και από τις πιο ενάρετες πράξεις στην επίγεια ζωή είναι αυτές οι δυο προσευχές. Συνεπώς, προστατεύοντας τες ευελπιστείται ότι το άτομο θα εισέρθει στον παράδεισο και θα δει τον Αλλάχ»

Όταν οι οπαδοί του Προφήτη صلى الله عليه وسلم άκουσαν αυτήν την δήλωση: «Σίγουρα θα δείτε τον Κύριο σας, έτσι όπως βλέπετε αυτό το φεγγάρι, δίχως εμπόδιο». Η καρδιά τους γέμισε με λαχτάρα και επιθυμία να μάθουν τις ενάρετες πράξεις που θα σταθούν ως αιτία έτσι ώστε να βιώσουν αυτήν την ευλογία. Ο ευλογημένος Προφήτης και Απόστολος του Αλλάχ, έδωσε μια ολοκληρωμένη συμβουλή, όχι μόνο για την θεοπτία αλλά και πώς μπορεί να επιτευχθεί.

Η θεοπτία δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την θέληση.

«Ο παράδεισος δεν είναι με βάση τις επιθυμίες και τα θέλω σας, ούτε με βάση των οπαδών της Γραφής (Χριστιανοί και Εβραίοι)» {Κοράνι 4:123}

Ο παράδεισος έρχεται με αγώνα, προσπάθεια, πίστη και ανάλογες πράξεις, έχοντας πλήρη δέσμευση στον Αλλάχ. Γιαυτο το λόγο ο Προφήτης صلى الله عليه وسلم επεξήγησε και τα μέσα τα οποία θα επιτρέψουν στον πιστό να βιώσει την θεοπτία. Συγκεκριμένα, τόνισε την σημαντικότητα των δυο προσευχών, Φάτζρ και Άσρ. Υπάρχουν πολλές αφηγήσεις γιαυτες τις δυο προσευχές και τις αρετές τους. Όλες οι προσευχές είναι εξαιρετικά σημαντικές και υποχρεωτικές, παρολαυτα οι δυο συγκεκριμένες έχουν ξεχωριστή βαρύτητα.

Συνεπώς, όποιος είναι προσεκτικός με τις προσευχές και ο Αλλάχ τον ευλογήσει έτσι ώστε να διαφυλάξει αυτές τις δυο συγκεκριμένες προσευχές, τότε θα είναι προσεκτικός και με τις υπόλοιπες προσευχές. Όποιον ο Αλλάχ τιμά έτσι ώστε να σηκώνεται για την Φάτζρ, τότε θα στηριχτεί από τον Ύψιστο και για τις υπόλοιπες. Και αυτό διότι η τήρηση των προσευχών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς το άτομο θα συμπεριφερθεί με την Φάτζρ (πρωινή). Όπως ειπώθηκε από τους Σάλαφ (ενάρετους προκάτοχους):

«Η ημέρα σου είναι σαν την καμήλα. Εάν την συγκρατήσεις από την αρχή της τότε το υπόλοιπο της θα σε ακολουθήσει»

Ο Προφήτης είπε (από το χαντίθ που παραθέσαμε): «να μην απασχολείστε και να μην ξεχνιέστε». Είναι μια ένδειξη ότι σε αυτήν την ζωή υπάρχουν πολλά πράγματα τα οποία αποσπούν την προσοχή του ατόμου στην προσπάθεια του να διασφαλίσει αυτές τις προσευχές. Πράγματι, οι ανούσιες συζητήσεις, ψυχαγωγίες που οδηγούν σε αμαρτίες, ανήθικες παρέες, τηλεόραση, το υπερβολικό φαγητό, ο ύπνος και πολλά άλλα είναι μερικά από αυτά που αποσπούν την προσοχή.

Από το χαντίθ που παραθέσαμε απορρέει επίσης ότι το άτομο οφείλει να έχει ορθή πίστη (Ισλαμική ορθοδοξία), διότι η πίστη του επηρεάζει άμεσα τις πράξεις του. Όσο μεγαλύτερη είναι η πίστη του και δυναμώνει τόσο περισσότερο αυξάνονται τα ενάρετα έργα και η υπακοή προς τον Ύψιστο.

Εξαιτίας αυτής της ευλογίας, της θεοπτίας, ο Προφήτης صلى الله عليه وسلم μας δίδαξε πώς να επικαλούμαστε τον Κύριο μας με μια συγκεκριμένη ντουά, έτσι ώστε να λάβουμε αυτήν την χάρη.

«Ω Αλλάχ, με την Γνώση σου για το αόρατο και την Δύναμη που έχεις πάνω από την κτίση Σου, κράτα με ζωντανό εφόσον γνωρίζεις ότι η ζωή μου είναι καλή (ωφέλιμη) για εμένα και κάνε με να πεθάνω εφόσον γνωρίζεις ότι ο θάνατος είναι καλύτερος για εμένα.  Ω Αλλάχ, κάνε με να σε φοβάμαι (θεοφοβία) στα ιδιωτικά (στα κρυφά) και φανερά (δημόσια). Σου ζητώ να με κάνεις να λέω την αλήθεια σε στιγμές χαράς και θυμού. Σου ζητώ να με κάνεις μετριοπαθή σε στιγμές πλούτου και φτώχειας. Και σου ζητώ ευλογίες που δεν έχουν τέλος και χαρά δίχως τέλος. Σου ζητώ να με κάνεις ευχαριστημένο με ότι Εσύ μου έχεις προορίσει και σου ζητώ μια ευχάριστη ζωή μετά θάνατον. Σου ζητώ την χαρά του να κοιτάξω το Πρόσωπο Σου και την επιθυμία να σε συναντήσω με τέτοιον τρόπο, έτσι ώστε να μην περιέχει συμφορά (βλάβη, αγωνία, τιμωρία) και να μην περιέχει δοκιμασία που οδηγεί στην πλάνη. Ω Αλλάχ, ντύσε μας με την ομορφιά της πίστης και κάνε μας να σταθούμε ως καθοδηγητές που στέκονται σε ορθή καθοδήγηση» {Νασάι, 1305}”

Άχμαντ Μ.Ελντίν

Διπλωματούχος Ισλαμικής Θεολογίας

Τζαμί «Σάλαφ ους Σάλιχ» (Αρ Ραχμάν)

IslamForGreeks.org – AhmadEldin.blog

Categories: ΑΠΑΝΤΩΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ, ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ

Tags: Θεολογία, Ισλάμ, Σάρκωση, ενανθρώπιση